Chi tiết: Kế Toán Viên, Kiểm Toán Viên Hành Nghề Phải Làm Việc Toàn Thời Gian, Không Kiêm Nhiệm Công Việc Tại Các Tổ Chức Khác

  2018-08-04

Kế toán viên, kiểm toán hành nghề phải có hợp đồng lao động toàn thời gian.
 
Theo quy định của Luật kiểm toán 2011 và Luật kế toán 2015 thì kiểm toán viên, kế toán viên muốn đăng ký hành nghề dịch vụ kiểm toán, kế toán thì ngoài các tiêu chí như: có năng lực hành vi dân sự; làm kế toán, kiểm toán từ 36 tháng trở lên; tham gia đầy đủ chương trình cập nhập kiến thức theo quy định thì còn phải đáp ứng thêm một điều kiện nữa là có hợp đồng lao động toàn thời gian tại doanh nghiệp nơi đăng ký hành nghề (riêng kế toán thì không nhất thiết phải làm việc tại doanh nghiệp mà có thể là hộ kinh doanh).
 
Ngoài quy định trên thì nội dung này tiếp tục được nhắc lại tại Điều 4 thông tư 296/2016/TT-BTC (đối với kế toán) và Điều 3 thông tư 202/2012/TT-BTC (đối với kiểm toán).
 
Thế nào là hợp đồng lao động toàn thời gian?
 
Cũng theo hướng dẫn tại Điều 4 Thông tư 296/2016/TT-BTC và Điều 3 thông tư 202/2012/TT-BTC thì điều kiện để hợp đồng lao động đảm bảo là hợp đồng lao động toàn thời gian là:

- Hợp đồng lao động và thời gian làm việc thực tế phải đúng với thời gian làm việc làm của đơn vị kinh doanh kiểm toán, kế toán. Ví dụ: doanh nghiệp kiểm toán làm việc từ thứ 2 - thứ 6 và từ 8 giờ - 17 giờ thì kiểm toán viên cũng phải làm việc thực tế tại doanh nghiệp trong khoảng thời gian đó. 

- Không đồng thời làm đại diện theo pháp luật, giám đốc (tổng giám đốc), chủ tịch hội đồng quản trị, chủ tịch hội đồng thành viên, kế toán trưởng (hoặc phụ trách kế toán), nhân viên kế toán, kiểm toán nội bộ hoặc các chức danh khác tại đơn vị, tổ chức khác trong thời gian thực tế làm việc hàng ngày, hàng tuần tại doanh nghiệp kiểm toán, kế toán.
 
Như vậy có thể hiểu nếu một người đã đăng ký hành nghề dịch vụ kiểm toán, hoặc kế toán tại một doanh nghiệp kiểm toán hay cơ sở kinh doanh kế toán thì không được phép kiêm nhiệm các chức danh khác tại các đơn vị, tổ chức khác (như Giám đốc, giám đốc chi nhánh, chủ tịch HĐQT....vv) trừ khi các chức danh đó là chức danh mà đặc thù công việc cho phép làm thêm ngoài giờ đang làm việc tại đơn vị kinh doanh kế toán, kiểm toán (Ví dụ: ngoài giờ hành chính làm việc tại đơn vị kinh doanh kế toán, kiểm toán thì buổi tối tham gia giảng dạy tại các cơ sở đào tạo).
 
Đối với cơ chế xử lý sai phạm: 
 
Theo Khoản 4 Điều 15 Luật Kiểm toán độc lập 2011 và khoản 3 Điều 58 Luật kế toán 2015 thì khi hợp đồng lao động không còn đảm bảo là hợp đồng lao động toàn thời gian thì giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kiểm toán, kế toán sẽ không còn giá trị.
 
Điều này tiếp tục được hướng dẫn chi tiết hơn tại điểm đ khoản 1 điều 8 thông tư 202/2012/TT-BTC (đối với kiểm toán) và khoản 5 điều 9 thông tư 296/2016/TT-BTC (đối với kế toán) quy định giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kiểm toán, kế toán sẽ không còn giá trị nếu có những thay đổi làm cho hợp đồng lao động đã ký với doanh nghiệp kiểm toán, cơ sở kinh doanh dịch vụ kế toán không còn đảm bảo là hợp đồn lao động toàn thời gian. Khi đó, theo Khoản 4 Điều 14 thông tư 202/2012/TT-BTC và khoản 4 điều 15 thông tư 296/2016/TT-BTC thì người được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán, kế toán phải chủ động nộp lại Giấy chứng nhận cho Bộ tài chính trong thời hạn 15 ngày khi giấy chứng nhận không còn giá trị. Nếu ko giao nộp sẽ bị phạt từ cảnh cáo đến phạt tiền 20tr tùy mức độ theo quy định tại Nghị định 41/2018/NĐ-CP.
 
* Lưu ý: 
Theo Khoản 7 ĐIều 14 Thông tư 202/2012/TT-BTC và khoản 6 điều 15 thông tư 296/2016/TT-BTC thì Kiểm toán viên, kế toán viên được cấp GCN đăng ký hành nghề khi đảm nhận hoặc thôi chức danh kiêm nhiệm tại đơn vi khác thì phải báo cáo cho bộ tài chính. 
 
Không có hướng dẫn chi tiết thêm nhưng theo đánh giá chủ quan của Luật sư có thể việc báo cáo để bộ tài chính đánh giá xem cái chức danh mà người đó đảm nhận (nhất là các chức danh không được nêu tên tại khoản 3 điều 3 thông tư 202) có đảm bảo rằng anh không vi phạm quy định về làm việc toàn thời gian tại doanh nghiệp kiểm toán hay không?
 

 Luật sư Hoàng Văn Thạch